Niniejsza publikacja jest rozwinięciem treści rozdziału 3 raportu Sprawiedliwa transformacja w Wielkopolsce Wschodniej – diagnoza i wytyczne opracowanego przez Fundację Instrat na rzecz WWF Polska.
W opracowaniu przedstawione zostały dwa scenariusze transformacji energetycznej Wielkopolski Wschodniej wraz z konsekwencjami każdego z nich dla sektora energetycznego (modyfikacja miksu energetycznego, wysokość niezbędnych do poniesienia nakładów inwestycyjnych i poziom emisji gazów cieplarnianych) oraz sytuacji gospodarczej regionu (zmiany wartości dodanej i zatrudnienia).
Zgodnie z najlepszą wiedzą autorów niniejszego opracowania, realizacja scenariusza optymistycznego przyczyni się na stałe do stworzenia
ok. 10 tysięcy więcej nowych miejsc pracy w regionie w samym tylko sektorze elektroenergetycznym w porównaniu ze scenariuszem bazowym
w perspektywie roku 2030. W celu realizacji scenariusza optymistycznego
niezbędne będzie poniesienie dodatkowych wydatków inwestycyjnych
w wysokości ok. 5,4 mld PLN, jednak te dodatkowe nakłady „zwrócą się”
przyczyniając się do wypracowania wartości dodanej w regionalnej gospodarce, o równej wielkości.
W scenariuszu optymistycznym dzięki zwiększeniu liczby pracujących
mieszkańców Wielkopolski Wschodniej oraz poszerzeniu bazy podatkowej
przedsiębiorstw, istotnej poprawie ulegnie sytuacja finansowa samorządów, spośród których wiele obawia się drastycznego spadku dochodów, oraz zmniejszona zostanie perspektywa pogorszenia się życia mieszkańców.
Zapewnienie perspektyw na lokalnym rynku pracy oraz utrzymanie dochodów niezbędnych do świadczenia usług publicznych przez samorządy stanowią kluczowe czynniki, które mogą spowolnić lub odwrócić niekorzystne procesy społeczno-gospodarcze w Wielkopolsce Wschodniej. Doświadczenia międzynarodowe pokazują, iż ambitne krajowe strategie odejścia od węgla w elektroenergetyce przyczyniły się do rozwoju gospodarczego regionów węglowych, w porównaniu do bardziej zachowawczych planów, uwzględniających oparcie elektroenergetyki na paliwach kopalnych przez dłuższy czas. Dlatego tak ważne jest kompleksowe i partycypacyjne podejście do sprawiedliwej transformacji.