Ministerstwo Energii (ME) opublikowało w ubiegłym tygodniu zaktualizowaną oraz rozszerzoną wersję Projektu Polityki Energetycznej Polski do 2040 roku (PEP2040). W poprzednich konsultacjach zwracaliśmy uwagę nie tylko na treść dokumentu oraz przedstawione, mało ambitne scenariusze transformacji energetycznej, ale i na sam proces prowadzenia konsultacji publicznych oraz sposób publikacji dokumentu. Poniżej przedstawiamy wstęp do naszych uwag oraz pomagamy społeczności analitycznej (CC BY-SA 4.0) dokładniej poddać analizie PEP2040 udostępniając arkusz kalkulacyjny z tabelami oraz wykresami ujętymi w Załączniku 2 pt. “Wnioski z analiz prognostycznych dla sektora paliwowo-energetycznego”.
Pobierz arkusz kalkulacyjny tutaj
Dostępny w polskiej i angielskiej wersji językowej.
Kliknij “Plik – Pobierz” lub “Plik – Utwórz kopię”
Trudno ocenić za jaką część przygotowanego dokumentu odpowiada samo ME, a za którą podwykonawcy (m.in. Agencja Rynku Energii, ARE). Nadal niewiele wiadomo, z którego modelu prognostycznego skorzystali autorzy PEP2040 – najprawdopodobniej oprócz modelu PRIMES użyto innych zamkniętych modeli Komisji Europejskiej. Obecnie KE oraz DG Ener aktywnie wspierają środowisko niekomercyjnych modeli open access i open source, np. MEDEAS – dowodem czego była ostatnia konferencja Energy Modelling Platform for Europe (EMP-E, 8-9.10.2019). Polska prezentując słabo udokumentowane PEP2040 oraz KPEiK oparte o nietransparentne modele osłabia swoją pozycję negocjacyjną w Brukseli i sugeruje, że długoterminowe strategie nie są dla niej ważnym aspektem planowania transformacji energetycznej. Bezpośrednio wpływa to na wysokość środków, do których Polska może sięgnąć, m.in. do EU ETS Modernization Fund.
Wiele z założeń do samego modelowania wydaje się być nieaktualnych, przede wszystkim te dotyczące cen CO2 w systemie ETS. Według naszej analizy, w modelu stojącym za PEP2040 przyjęto założenie, że dopiero koło 2028 roku cena uprawnień do emisji CO2 będzie odpowiadała tej dzisiejszej, czyli ok. 25 EUR/t.
Jak zmienić to podejście? Proponujemy następujące kroki:
- Konsultacje do Projektu PEP2040 powinny zostać wydłużone ponad dotychczas przewidziane 3 tygodnie oraz przeprowadzone w otwartej formule, a nie tylko na podstawie zaproszeń do wybranych instytucji.
- Następca ME – Ministerstwo ds. Energii i Klimatu – powinno udostępnić dane wejściowe i wyjściowe stojące za obecnym projektem w formacie Excel jak w przypadku EU Reference Scenario 2016.
- Finalne wersje PEP2040 oraz KPEiK powinny zostać wykonane na podstawie publicznie ogłoszonego przetargu, a nie jak do tej pory zamówienia z wolnej ręki. Warunkiem powinno być użycie danych z otwartego dostępu (pisaliśmy o tym tutaj) oraz modeli energetyczno-klimatycznych typu open source. Ostateczna runda konsultacji publicznych obu dokumentów powinna przyjąć bardziej otwarty format zgłaszania uwag.
To tylko wstęp do dalszej pracy nad PEP2040 – w kolejnych krokach będzie analizować proponowany kształt miksu energetycznego oraz narzędzia. Zgłaszanie uwag do projektu trwa do 29.11.2019 (piątek) – jeśli chcecie wziąć udział we wspólnych konsultacjach i zgłosić uwagi dot. transparentności danych oraz modelu, napisz do nas – modelling [at] instrat [kropka] pl
Jeśli wspieracie nasz apel, zachęcamy do używania hashtagu #FreeTheModels w social media.